KLAViKORD

Klavikord
genellikle dikdörtgen biçiminde, metal telleri ve ses sayısı kadar tuşu
olan klavyeli bir çalgıdır. Piyanonun atası sayılan klavikord, en güzel
sesli çalgılardan biridir.

Kasanın sağındaki akort çivilerinden başlayan teller, bir köprü
üzerinden geçerek soldaki kavrama pimlerine bağlanır. Sağda tiz sesler,
solda ise bas sesler bulunur. Her tuşun kendi telinin tam altında
pirinç bir çubuk, teli titreştirerek ses çıkmasını sağlar. Telin pirinç
çubukla, köprü arasında
kalan sağdaki bölümü titreşirken; soldaki bölümünün sesi, tele
bastırılan keçeler yardımıyla susturulur. Bu bakımdan klavikordun sesi
piyano kadar güçlü değildir.

Piyanoda ise
tuşlar pirinç çubuk yerine küçük çekiçlere bağlıdır. Tuşa basıldığında
tele vuran çekiç, telin tümünü titreştirerek daha güçlü bir ses
çıkmasını sağlar. Klavikordun tuşları tellere doğrudan bağlı olduğundan
son derece duyarlı ve çalınması ustalık gerektiren bir çalgıdır. Ses
genişliği 3,5- 5 oktav arasındadır. Bu özelliğinden dolayı 17. ve 18.
yüzyılın ünlü müzikçileri arasında tutulan çalgılardan biri olmuştur.

Klavikord daha
14. yüzyılda bilinmekte birlikte, 18. yüzyılda özellikle Almanya'da
yaygınlaştı. Klavikordu öteki çalgılara yeğleyen Johann Sebastian Bach
ve Mozart gibi büyük besteciler, yazdıkları müzk parçalarıyla klavikordu
solo müzik çalgısı olarak önem kazanmasını sağladılar. Bach'ın olgu
Carl Philipp Emanuel Bach klavyeli çalgıları çalma sanatı üzerine
yazdığı kitapta klavikorda da yer verdi. Beethoven, klavikordu temiz
sesi, duygulu ses tonları ve anlatım güvü açısından klavyeli çalgıların
en güçlüsü sayardı.