1925 TÜRKİYE - BULGARİSTAN
DOSTLUK ANDLAŞMASI VE OTURMA SÖZLEŞMESİ
Birinci Dünya Savaşında Türkiye'nin müttefiki olan ve savaştan yenik çıkarak 1919'da Neuilly Barış Antlaşmasını imzalayan Bulgaristan, Lozan Konferansında ancak belirli konularda görüşmelere katılabilmiş ve sonunda sadece Boğazlar Rejimi ile Trakya sınırında silahtan arındırılacak bölgeye ilişkin Sözleşmeyi imzalamıştı. Türk - Bulgar sınırı ise daha önceki Antlaşmalarla zaten belirlenmiş bulunuyordu.
Bulgaristan'la 1 Ekim 1925 tarihinde Ankara'da yapılan antlaşmaya ayrıca bir protokol ile bir Oturma sözleşmesi eklenmiştir. İlk Türk elçisi 1924'te, Bulgar elçisi de 1927'de güven mektubunu sunmuştur. Antlaşma 17 Ağustos 1926 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Türk - Bulgar Dostluk Antlaşması, Türkiye'nin pek çok Devletle yaptığı üzere, iki Devlet arasında â??bozulmaz bir dostlukâ?� ve Devletler Hukuku ilkelerine uygun biçimde, diplomasi ilişkileri kurulacağını, bir Ticaret, bir Oturma ve bir Hakem Antlaşması yapılacağını belirtmektedir. Onun öteki Antlaşmalardan değişik yanı Ekleridir. Ankara Antlaşması, eskimiş de olsa, bugün yürürlüktedir.
Ankara'da, Dostluk Antlaşmasıyla birlikte bir de Oturma Sözleşmesi imzalanmıştır, ilk Ticaret Sözleşmesi 1928 yılında, Bitaraflık, Uzlaşma ve Adlî Tesviye ve Hakem Antlaşması da 1929 yılında yapılacak ve onları zamanla öteki işbirliği Antlaşmaları izleyecektir.
Ankara Antlaşması ve Ekleri ile Oturma Sözleşmesi 17 Ağustos 1926 günü yürürlüğe girmiştir.
Tzankov hükümetinin Avrupa tarafından tanınmasıyla Türkiye tutumunu değiştirerek ilişkilere başlama arzusunu bildirmiştir. Türk heyeti diplomatik ilişiklere başlamak için savaş öncesi askıda kalmış olan problemlerin bir karara bağlanmasını istemişse de Bulgar hükümeti ilk aşamada diplomatik ilişkilerin kurulup daha sonra sorunların çözüme bağlanmasını istemiştir. Fakat sonuçta Türk hükümetinin isteği kabul edilmiştir.
Bulgaristan heyeti ile yapılan görüşmelerde özellikle Bulgaristan'daki ve Türkiye'deki azınlık okullar, Türk göçmenler ve azınlıklar konusunda karara varılamamıştır. Görüşmelerin uzaması sebebiyle Mustafa Kemal duyduğu memnuniyetsizliği dile getirerek, â??Türk-Bulgar görüşmelerinin tedirgin ediyor, bu yüzden onlar ya bir sonuca bağlanmalı ya da durdurulmalıdırâ?� demiştir. Bulgar dışişlerine yapılan bu uyarıdan sonra görüşmeler sonuca bağlanmış ve 25 Ekim 1925 tarihinde Türk-Bulgar Dostluk Antlaşması imzalanmıştır.
18 Ekim 1925 tarihli Dostluk Antlaşması, Türk Bulgar ilişkilerine yeni bir yön vermekte, ekonomik, sosyal, kültürel ve hukuksal bağları daha sonra imzalanan antlaşmalarla daha da güçlendirmektedir. Dostluk Antlaşması ve ona bağlı genel protokol, Bulgaristan'da yerleşmiş Türk azınlık olarak haklarını korumakta ve garanti altına almaktadır. Türk azınlığın haklarında 1919' da imzalanan Neuilly Antlaşması temel alınmıştır.
1925 Dostluk Antlaşmasından sonra Bulgaristan la ilişkilerin geliştirilebilmesi için karşılıklı elçilikler atanmış ve bunun yanında 12 Şubat 1928'de Türkiye-Bulgaristan arasında ticaret antlaşması imzalanmıştır.
18 Ekim 1925 te imzalanan Türk - Bulgar Dostluk Anlaşması, Neuilly Antlaşma kapsamındaki azınlık haklarını Bulgaristan Türklerine ve Lozan Antlaşması kapsamındaki azınlık haklarını da Türkiye de yaşayan Bulgarlara uygulanmasını karar altına almıştır. Yine bu anlaşmaya göre; her iki ülkede azınlık konumunda bulunan Türk ve Bulgarlar, yanlarına taşınabilir mallarını alarak serbestçe göç edebileceklerdi .
Salı 13 Ağus. 2019, 20:03 tarafından 
Takvim
Konu: 1925 TÜRKİYE - BULGARİSTAN 
