Bulgaristan'da totaliter-baskıcı rejim tarafından Türk’lere karşı başlatılan asimilasyon kampanyasına hayır demek için 1984 yılının Aralık ayında halk meydanları doldurmuş ve 26 - 27 Aralık 1984 tarihleri arasında Kırcaali’nin Kızılağaç belediyesine bağlı Kayaloba, Yurtçular ve civar köylerden yaklaşık 10.000 Türk kadın, erkek ve çocuk, uygulanan her türlü baskıcı tutum ve uygulamayı protesto etmek amacıyla Mogilyane köyünde toplanmış ve ilk direnişler bu bölgede başlamıştır. Askerler ve milisler, toplananları dağıtmak için müdahale edince halkın tepkisiyle karşılaşmışlardır.

Bu ilk olaylarda milislerin ateş açması sonucu üç kişi hayatını kaybetmiştir. Hayatlarını kaybedenler arasında Kitna köyünden Musa Yakup ve Kayaloba köyünden Ayşe Hasan ile 17 aylık Türkan Bebek de vardır. Direnen köylülerin çoğu tutuklanmış ve Belene esir kampına sürgün edilmiştir. İçinde şiddetin de bulunduğu bu asimilasyon kampanyasına karşı direnenler arasında, annesinin kucağında şehit düşen 17 aylık Türkan Bebek (Türkan Feyzullah) o günden sonra direnişin simgesi haline gelmiştir.

Bu asimilasyon yıllarında birçok kişi başta Türkiye olmak üzere çeşitli ülkelere zorunlu göçe mecbur edilmiştir. O acı dolu günlerden en çok etkilenen serhat şehrimiz Edirne olmuştur.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra dünyada gerçekleşen en büyük zorunlu göçe şahit olmuştur. Edirne Valiliği, Edirne Belediyesi, Sivil Toplum Örgütleri ve Edirne halkı tüm imkanlarını seferber ederek Bulgaristan Türklerinin zor ve acı dolu günlerinde, onların yanında olmuştur.

Tarihte yapılan hataların bir kez daha tekrarlanmaması ve ders alınması için bazı olayların hiçbir zaman unutulmaması ve gelecek nesillere aktarılması gerektiğine inanıyoruz. Bu vesileyle Edirne Belediye Meclisinin 06/02/2013 tarih ve 2013/44 sayılı kararı ile “Türkan Bebek“ ismi, Eski Göçmen Evleri önündeki parka verilerek o dönemin simgesi haline gelen bu ismin yaşamasına büyük katkıda bulunmuştur. Bizler Trakya Balkan Türkleri Kültür Derneği ve Balkan Türkleri Federasyonu olarak bu güzel parkın içinde heykeltıraş Behçet Danacı tarafından yapılacak olan heykel için çalışmalarımız başlatmış olduk.

İki ay sürecek bu çalışma sonunda, aralığın en soğuk gününde, Edirne "Türkan Bebek" parkında Şehitlerimizi anmak için sizleri bekliyoruz.

Esma Gündoğdu
Edirne Trakya Balkan Türkleri
Derneği Başkanı